ชีวิตก็เปรียบเสมือนการเรียนรู้ แล้วการเรียนรู้ก็นำมาซึ่งการที่เราจะเปิดเผยทั้งหมดก็เป็นไปมิได้ เราจึงจำเป็นจะต้องรู้จักการอำพรางตัว เก็บความลับ (ที่ไม่ลับ) เอาไว้กับตัวเอง เมื่อถึงเวลาที่ควรใช้ก็จึงนำมาใช้ให้เป็น นั่นอาจจะหมายความว่าเรามีคมในฝักนั่นเอง.
วิถีชีวิตที่จำเป็นต้องปรับตัว นั่นจึงจะเป็นวิถีชีวิตที่เต็มเปี่ยมไปด้วยคุณค่าที่หาได้โดยยาก ไม่ว่าจะมีมนุษย์เกิดมาแล้วสักกี่พันล้านคน รวมถึงอนาคตที่ยังไม่เกิดมาด้วยเช่นกัน กระนั้น มนุษย์นั้นก็ยังมีความปกปิดที่มิอาจเปิดเผยอย่างแท้จริงได้ บางคนปกปิดสิ่งที่ไม่ดี และบางคนก็ปกปิดสิ่งที่ดี ไม่ว่าเราจะปกปิดอะไรไว้ นั่นคือพื้นฐานของการปรับตัวให้อยู่ร่วมกับสังคมรึเปล่า.
คนเรามีดีก็ไม่จำเป็นต้องอวดดีตลอด และคนเราไม่มีดีก็ควรจะเก็บความไม่มีอะไรดีเอาไว้กับตัว แล้วพยายามเรียนรู้ให้มากเข้าไว้ เนื่องจากคนส่วนใหญ่ไม่มีดี (จริง ๆ) ก็มักจะชอบอวดดี แต่คนที่มีดี (จริง ๆ) ก็มักจะไม่ชอบอวดดี การอำพรางตัวจึงเป็นสาระสำคัญของผู้คนในยุคสมัยนี้มาก เมื่อมีผู้คนมากมายมีความรู้ไม่มาก แต่ก็มักจะชอบอวดอ้างสรรพคุณมากมายเกินกว่าความเป็นจริง หวังเพียงเพื่อเพิ่มยอดขาย และความชื่นชมจากผู้คนรอบข้าง นั่นหรือที่เรียกว่าการมีดีอย่างแท้จริง.
ทว่า ชีวิตคือการเข้าใจพื้นฐานของจิตใจ ทำไมคนส่วนใหญ่จึงอยากได้การยอมรับ แล้วพวกเขาเหล่านั้นทำไมถึงมีการกระทำที่ขาดวิสัยทัศน์อย่างมากมาย ถ้าสังเกตกันให้ละเอียดถี่ถ้วนก็จะพบว่า ผู้คนที่อำพรางตัวแล้วมีดีในตนเหล่านั้นเป็นบุคคลที่หาได้ยากยิ่ง ไม่เพียงแต่เขาจะเป็นเพชรในตม เขาก็ยังมีอะไรที่ผู้คนส่วนใหญ่สามารถดึงมาใช้ประโยชน์ได้บ้างไม่มากก็น้อย จึงเป็นคำตอบได้โดยง่ายว่า “หากปรารถนาเป็นคนที่มีปัญญา จงอย่าปรารถนาการในมีปัญญา แต่จงแสวงหาคนที่ไม่เปิดเผยตัวตนที่แท้จริงออกมา ผู้คนที่เก่งจริงเขามักจะไม่พูดทั้งหมดที่เขาคิด และเขามักจะฟังมากกว่าพูดเสมอ” คำตอบของชีวิตก็มีเพียงเท่านี้.
การสังเกตจะช่วยเราได้มากยิ่งขึ้น ตราบใดที่เรายังเป็นนักเรียนรู้ของชีวิต กระนั้น อย่าประมาทในการใฝ่การเรียนรู้อย่างเด็ดขาด ยิ่งยุคสมัยของการเข้าถึงนั้นง่ายดายเท่าไร ก็ยิ่งมีคนที่แฝงตัว และอำพรางตัวตนมากเท่านั้น วิชาที่สำคัญในยุคนี้ คือ การแยกแยะระหว่างของจริงกับของปลอม ซึ่งของแท้นั้นจะไม่มีการกลับกลอกไปมา ไม่ใช่อยู่ดี ๆ ก็เป็นอีกอย่าง และอยู่ดี ๆ ก็ไม่เป็นแบบเดิม เพราะอย่างไรเพชรก็คือเพชรอยู่วันยังค่ำ.
การอำพรางตัวตนจึงจำเป็นในยุคสมัยนี้ การพูดทุกสิ่งที่คิดไม่ถือว่าเป็นคนมีปัญญา จงมีดีแต่ไม่อวดดี นั่นจึงเป็นการอำพรางที่เป็นประโยชน์
ศุภกิตติ์ กิติมหาคุณ