ญาณทัศนะคือสิ่งเดียวที่ทำให้มนุษย์นั้นแตกต่างจากสัตว์อื่นทั่วไป แต่เราก็มักจะเพิกเฉยในการใช้ปัญญาเพื่อเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ บางทีมันอาจจะเป็นสิ่งที่เราหลงลืมไปทั้งชีวิตเลยว่า การหยั่งรู้เป็นเพียงการรับรู้ของสิ่ง ๆ หนึ่งอย่างสิ่งที่มันเป็นไปจริง ๆ ไม่มีอะไรมาขวางกั้นระหว่างสิ่งที่ถูกรู้และความรู้นั้น.
โลกใบนี้ขับเคลื่อนไปด้วยความรวดเร็วของสภาพแวดล้อม แต่การหยั่งรู้นั้นเกิดขึ้นเพียงชั่วลัดนิ้วมือเดียว มันเป็นเพียงเวลาสั้น ๆ ที่ทำให้เราได้ตระหนักถึงความรู้ และมันจะทำหน้าที่ติดตามตัวเราไปตลอดจนกระทั่งเราจากโลกนี้ไป ความรู้ประเภทนี้ไม่ต้องไปนั่งจดจำ แม้กระทั่งเราคิดว่าเราลืม แต่ความรู้สึกก็จะทำหน้าที่ต่อเนื่องไปที่จะรู้สึกจำได้หมายรู้ว่า การเกิดขึ้นของสิ่ง ๆ หนึ่งได้ปรากฏขึ้นมาตั้งแต่ในอดีต.
ไม่มีอะไรที่เราจะหลงลืมไปได้เลย เมื่อการหยั่งรู้ปรากฏขึ้นในชีวิต มันจะเป็นตัวช่วยนำทางความรู้สึก ไม่ว่าจะเป็นการตัดสินใจอะไรยาก ๆ รวมไปถึงการแก้ไขสถานการณ์เฉพาะหน้า ที่ใช้เวลาเพียงครู่เดียวในการตัดสินกระทำลงไป ไม่มีอะไรจะมาขวางกั้นความรู้นี้ไปได้ นอกเสียจากเราไม่ได้ใส่ใจว่าการหยั่งรู้คือปัญญาชั้นเลิศ ที่จำเป็นต่อยุคสมัยนี้และมันควรจะต้องมีคนที่ฝึกฝนเพื่อได้มันมา.
ความรู้ของโลกใบนี้ก็ย่อมก่อเกิดผลลัพธ์ต่อสรรพสิ่งได้เช่นกัน ถ้าเราขยันหมั่นเพียรศึกษาวิชาต่าง ๆ แม้ทักษะที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตในแต่ละช่วง ก็ย่อมบังเกิดผลลัพธ์อย่างหาที่สุดมิได้ ลองเริ่มเปิดใจที่จะเรียนรู้สิ่งตรงหน้าให้มากที่สุดไม่จำเป็นต้องไปกังวลว่า การหยั่งรู้จะปรากฏขึ้นมาไหม แต่ให้พยายามที่จะตั้งคำถาม แสวงหาคำตอบ แล้ววันหนึ่งจะพบเจอคำตอบด้วยตัวของเราเอง.
กระบวนการสร้างของการหยั่งรู้ จำเป็นจะต้องบ่มเพาะอย่างยาวนาน มิใช่คิดแล้วจะสามารถสร้างได้เลย ต้องรู้จักเตรียมตัว วางแผน ผ่อนปรน เริ่มต้นใหม่ และอีกมากมายนับไม่ถ้วน บางครั้งการตกผลึกจากสิ่ง ๆ หนึ่งก็อาจจะยังไม่มีอะไรปรากฏขึ้นมาเลยก็ได้ จนกว่าเราจะเลิกคิดถึงการหยั่งรู้ นั่นแหละคือคำตอบที่เราค้นหากันมานานแสนนาน.
การหยั่งรู้ คือ สิ่งที่เราจะรู้อย่างสิ่งที่มันเป็น ตามธรรมชาติของสภาวะนั้น
ศุภกิตติ์ กิติมหาคุณ